Veelgestelde vragen

Sinds 1 oktober 2002 spreekt men niet langer over een bestaansminimum (minimex), maar over het recht op integratie.

Dat sociale recht wordt concreet gemaakt met een job of een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie (in de vorm van een contract). Maar het kan ook gaan om de toekenning van een leefloon.

Om het recht op maatschappelijke integratie te kunnen genieten, moet de aanvrager tegelijk voldoen aan de voorwaarden op het vlak van nationaliteit, leeftijd, woonplaats, middelen, arbeidsgeschiktheid, uitputting van de rechten op sociale prestaties en uitputting van de onderhoudsrechten: 

Om het recht op maatschappelijke integratie te genieten, moet de aanvrager voldoen aan volgende voorwaarden:

1. Nationaliteit: Belg, staatloze of erkende vluchteling zijn, of een vreemdeling zijn die ingeschreven is in het bevolkingsregister (m.a.w. gevestigd zijn), of burger zijn van de Europese Unie (of van een lidstaat) die meer dan 3 maanden verblijfsrecht heeft.
2. Leeftijd: meerderjarig zijn, of minderjarig 

1. être belge, ou apatride, ou réfugié reconnu, ou être étranger inscrit au registre de la population (c’est-à-dire être établi), ou encore être citoyen de l’Union européenne (ou membre de sa famille) qui bénéficie d’un droit de séjour de plus de 3 mois.
2. Leeftijd: être majeur, ou mineur émancipé par le mariage, ou mineur célibataire avec charge d’un ou plusieurs enfants, ou encore mineure enceinte.
3. Woonplaats: résider en Belgique de manière habituelle, permanente et légale.
4. Onvoldoende middelen : ne pas disposer de ressources suffisantes. Le demandeur ne peut pas y prétendre et n’est pas en mesure de se les procurer, soit par ses efforts personnels, soit par d’autres moyens. Le CPAS calcule les ressources de la personne conformément à la réglementation. Dans certains cas, les ressources des personnes cohabitantes sont prises en compte.
5. Arbeidsgeschiktheid : prouver sa disposition à travailler, à moins que des raisons de santé ou d’équité n’en empêchent le demandeur. Si la personne accepte un contrat individualisé d’intégration sociale, elle remplira cette condition de « travail ». Ce contrat peut porter sur un travail, une formation, des études… 

6. Uitputting van de rechten op sociale prestaties: Epuisement des droits aux prestations sociales : faire valoir les droits aux prestations dont la personne pourrait bénéficier en vertu de la législation sociale (ex: pension, allocations de chômage).
7. Uitputting van de rechten op onderhoudsgeld : dans ce cas, le CPAS peut contraindre le demandeur à faire valoir ses droits à l’égard des personnes qui lui doivent des aliments (conjoint, ex-conjoint, parents, enfants). 

Een persoon die problemen heeft en een steunaanvraag wilt indienen bij het OCMW, moet een afspraak maken met een maatschappelijk werker van het OCMW van de gemeente waar hij of zij verblijft. Het OCMW van Elsene is uitsluitend bevoegd voor inwoners van Elsene. Er zijn echter wel enkele uitzonderingen:  

• Mensen die in de wettelijk bepaalde instellingen verblijven 
• Asielaanvragers
• Studenten
• Daklozen

Meer informatie  op de website van de POD Maatschappelijke Integratie      

De aanvrager krijgt een afspraak. Tijdens dat esprek onderzoekt de maatschappelijk werker de steunaanvraag en deelt hij de persoon mee welke zijn of haar rechten en plichten zijn. In ruil moet de aanvrager alle nodige elementen aanleveren voor het sociaal onderzoek. Opgelet, als er vrijwillig onjuiste of onvolledige informatie gegeven wordt aan het OCMW, kan de toegekende steun opgeschort of geschrapt worden, en in voorkomend geval gerecupereerd worden.

Na het eerste onderzoek ontvangt de persoon een ontvangstbewijs.

Op basis van die informatie stelt de maatschappelijk werker een verslag op, dat hij voorlegt aan het Bijzonder Comité van de Speciale Dienst. Het Comité neemt dan een beslissing over de steunaanvraag. Aanvragers van het leefloon hebben het recht om gehoord te worden op de dag dat hun dossier onderzocht wordt.

Binnen 30 dagen na ontvangst van de steunaanvraag moet er een beslissing genomen worden en binnen 8 maanden moet deze bekendgemaakt worden (m.a.w. officieel meegedeeld worden).

Als de aanvrager het niet eens is met de beslissing van het OCMW, of als deze niet genomen is binnen de opgelegde termijn, kan er beroep aangetekend worden bij de arbeidsrechtbank binnen 3 maanden vanaf de datum van de kennisgeving of de datum waarop ze ten laatste verstuurd moest worden.

Meer informatie op de website ‘OCMW-info-CPAS’. 

Nee, want arbeidsgeschiktheid is een van de toekenningsvoorwaarden van het leefloon en de equivalente maatschappelijke hulp.

Er zijn echter uitzonderingen op die regel, als de aanvrager niet kan werken omwille van gezondheidsredenen of gelijkheidsredenen.

Wat zijn gezondheids- en gelijkheidsredenen?

Gezondheidsredenen 

Gezondheidsredenen zijn medische redenen die bewezen moeten worden met een medisch attest. Het OCMW kan bovendien aanvragers die gezondheidsredenen inroepen, onderwerpen aan een medisch onderzoek door een arts die gemandateerd en verloond wordt door het OCMW.

Voorbeelden van gezondheidsredenen: 

• Iemand diie kan werken, maar zich eerst moet laten verzorgen voor een zware drugsverslaving
• Een vrouw die enkele maanden zwanger is of die rugproblemen heeft die medisch bewezen zijn, kan geen zwaar werk verrichten 

Gelijkheidsredenen 

Het OCMW beoordeelt gelijkheidsredenen geval per geval. Die beoordeling hangt af van verschillende factoren.

Voorbeelden: 

• Studies kunnen een uitzondering zijn op arbeidsgeschiktheid. Studenten moeten echter het nut van hun studies voor hun professionele toekomst aantonen, een bepaalde studiebereidheid en de wil om hun leefomstandigheden te verbeteren door halftijds werk te verrichten dat verenigbaar is met hun studies of door occasioneel te werken.
• De situatie van een alleenstaande moeder met meerdere kleine of gehandicapte kideren kan een gelijkheidsreden zijn, om vrijgesteld te worden van die voorwaarde.

• Het leefloon is altijd financiële steun
• Maatschappelijke hulp kan betrekking hebben op: financiële ondersteuning, hulp in natura, een aanvraag van een referentieadres voor daklozen, een andere vorm van steun – Zelfs een begunstigde van het leefloon kan aanvullende maatschappelijke hulp aanvragen.
• Meer info:  op de website van de POD Maatschappelijke Integratie      

Het OCMW kan een medische kaart aan u toekennen onder bepaalde voorwaarden.

Met de kaart kunt u naar een lokale huisarts gaan, die erkend is door het OCMW. U kunt de lijst met erkende artsen opvragen bij de onthaallokketten of bij uw maatschappelijk werker.

Uw maatschappelijk werker gaat u uitleggen welke procedure u moet volgen.

Als u naar een ander ziekenhuis van het IRIS-netwerk moet gaan, moet u naar de dienst Ziekenhuiskosten gaan. De maatschappelijk werker van de dienst gaat uw aanvraag onderzoeken.

Bij een ziekenhuisopname moet u langs de dienst gaan die instaat voor de ziekenhuiskosten. De dienst gaat u een document of ‘requisitorium’ geven. Daarmee kunt u zich gratis laten verzorgen in de ziekenhuizen van het IRIS-netwerk: de ziekenhuizen van Elsene en Etterbeek, Baron Lambert, Molière Longchamps, Bracops, Sint-Pieter, Bordet, Brugmann, Kinderziekenhuis en Paul Brien.

Uitzonderlijk kan de dienst requisitoria afleveren voor consultaties en ziekenhuisopnames in ziekenhuizen die geen lid zijn van het IRIS-netwerk, bijvoorbeeld: Saint-Luc en Erasmus.

Het is zeer belangrijk dat u uw mutualiteitskosten betaald hebt. Uw maatschappelijk werker of de onthaalmedewerkers gaan na of alles in orde is.

Bepaalde geneesmiddelen worden deels terugbetaald als:

• ze voorgeschreven zijn door een erkend arts
• ze aangekocht zijn in een apotheek in Elsene.

Uw maatschappelijk werker gaat u uitleggen welke procedure u moet volgen.

Mensen die illegaal in het land zijn en die in nood zijn, hebben recht op dringende medische en noodzakelijke hulp. 

Nee, de medische kaart is op naam. Enkel de mensen die op de medische kaart staan, mogen ze gebruiken.

Mensen zonder verblijfsvergunning of die illegaal in het land verblijven, die ziek en behoeftig zijn kunnen dringende medishce hulp aanvragen bij het OCMW als ze in de gemeente verblijven. Ze moeten een afspraak maken meteen maatschappelijk werker. Tijdens het sociaal gesprek moeten ze een medisch attest voorleggen, waaruit blijkt dat de zorg dringend nodig is. Ook krijgen ze meer informatie over de werking van de hulp.

De hulp dekt bepaalde apotheekkosten en consultaties bij artsen, apothekers, medische huizen, medische centra en de zieknhuizen die geconventioneerd zijn met of erkend zijn door het OCMW.

Voor meer informatie over dringende medische hulp, kunt u terecht op de website van de POD Maatschappelijke Integratie. 

Om een specialist te raadplegen, kan de begunstigde van de medische kaart rechtstreeks naar een van de door het OCMW erkende gespecialiseerde artsen gaan, ofwel naar een huisarts die vermeld staat op zijn medische kaart. Deze zal een requisitorium afleveren voor een specialist van de Iris-ziekenhuizen.

Er is een uitzondering voor Nederlandstalige patiënten die een requisitorium willen krijgen om zich te laten verzorgen door psychologen en psychiaters van het ZCEE (Jean Paquotstraat 63 – 1050 Elsene – tel. 02.641.41.11 (www.his-izz.be). 

Voor niet-dringende ziekenhuisopnames is er altijd een requisitorium nodig dat het OCMW overmaakt aan de persoon die beschikt over een medisch attest. Het requisitorium garandeert dat de patiënt opgenomen kan worden zonder een borg te moeten betalen. Voor dringende ziekenhuisopnames is geen requisitorium nodig.